Gắn với vùng đất cố đô Ninh Bình, quần thể danh thắng Tràng An mang những giá trị hết sức to lớn về cảnh quan thiên nhiên, văn hóa, lịch sử… Nơi đây có hệ thống núi đá vôi khoảng 250 triệu năm, qua thời gian phong hóa tạo thành các hang động kỳ ảo, thũng lũng, hồ đầm tuyệt đẹp. Bên cạnh đó là đó rừng nguyên sinh dày, bao phủ các vách đá và hệ sinh thái đất ngập nước phong phú.
Điểm xuyết trong khung cảnh thiên nhiên tuyệt sắc là hàng chục di sản văn hóa lịch sử, tâm linh linh thiêng… Tất cả hội tụ, hòa hợp tạo nên một Tràng An vừa hùng vĩ vừa thơ mộng hữu tình, có một không hai. Chẳng phải thế mà nơi đây đã được Chính phủ Việt Nam xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt quan trọng và được UNESCO công nhận là di sản thế giới kép (từ năm 2014).
Đến với du lịch Tràng An, du khách sẽ được ngồi trên những chiếc thuyển nhỏ xuôi dòng, ngắm nhìn non xanh, nước biếc hòa hợp với mây trời bao la thật tuyệt diệu. Hành trình thăm quan đưa du khách từ ngạc nhiên này đến bất ngờ kia bởi vô vàn những danh thắng đặc sắc, trong đó phải kể đến các địa danh: Cố đô Hoa Lư, Tam Cốc – Bích Động, khu rừng đặc dụng Hoa Lư – Chùa Bái Đính…
Bến thuyền khu du lịch Tràng An tấp nập khách du lịch
Gắn với nhiều sự kiện lịch sử dân tộc của các triều đại Đinh, Tiền Lê và nhà Lý, cố đô Hoa Lư xưa rộng khoảng 300 ha (gồm Thành Ngoại, Thành Nội và Thanh Nam) xung quanh được bao bọc những núi đá vòng cùng tạo nên cảnh quan vô cùng hũng vĩ. Ngày nay tuy nơi đây không còn được nguyên vẹn nhưng vẫn ghi dấu một thời đại đã qua với đền thờ Vua Đinh và Vua Lê. Khách du lịch tới thăm cố đố Hoa Lư đều không quên thắp nén nhang thanh tâm, tưởng nhớ công ơn các vua đời trước.
Một trong những điểm du lịch hấp dẫn bậc nhất trong quần thể danh thắng Tràng An, đó chính là khu du lịch sinh thái Tam Cốc – Bích Động. Nhiều người đã ví von cảnh sắc này như một “Hạ Long trên cạn” với cảnh đẹp sơn thủy hữu tình. Từ dòng sông Ngô Đồng quanh co uốn lượng, hai bên là những ruộng lúa vàng óng trĩu hạt, xa xa những núi đá vôi sừng sững, rồi lại bắt gặp hang động huyền ảo, tuyệt đẹp. Vẻ đẹp của Tam Cốc – Bích Động đến từ sự hòa hợp thống nhất giữa các yếu tố tự nhiên khéo léo sắp đặt, đưa du khách như lạc bước vào chốn thần tiên.
Tam Cốc Bích Động được ví như "Hạ Long trên cạn".
Điểm đến cuối cùng là chùa Bái Đính – ngôi chùa được mệnh danh lớn nhất Đông Nam Á. Nơi đây để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng du khách bởi kiến trúc hoành tráng, rộng lớn, đặc biệt là những kỷ lục như: Khu chùa rộng nhất Việt Nam, tượng Phật bằng đồng lớn nhất Đông Nam Á, hai quả chuông lớn nhất Đông Nam Á, chùa có nhiều tượng La Hán lớn nhất Việt Nam, khu chùa có giếng lớn nhất Việt Nam, khu chùa có số cây bồ đề nhiều nhất Việt Nam (100 cây bồ đề được chiết từ cây bồ đề Ấn Độ)… Nơi đây mang những giá trị tâm linh linh thiêng sâu sắc. Dạo chơi vãn cảnh chùa, nghe tiếng chuông văng vẳng vang xa du khách bỗng thấy lòng bình yên thanh thản đến lạ.
Chùa Bái Đính nắm giữ kỷ lục tượng Phật bằng đồng dát vàng lớn nhất châu Á
Vẻ đẹp và những giá trị sâu sắc của quần thể danh thắng Tràng An có lẽ không có ngòi bút nào có thể kể xiết được. Nếu du khách đã từng một lần tới du lịch Tràng An, hẳn sẽ không thể quên mà nhung nhớ mãi:
"...Thả hồn theo nắng Tràng An
Mái chèo gõ nhịp mênh mang dưới trời
Non xanh, nước biếc đẹp tươi
Nắng chùa, gió động... mây trời Tràng An…"